Przypomnij sobie - Elina Hirvonen

Elina Hirvonen - "Przypomnij sobie" (fin. Että hän muistaisi saman, 2005),
Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2008.
tłum. Iwona Kosmowska

Przypomnij sobie najszczęśliwszy dzień z dzieciństwa.
Przypomnij sobie dzień, kiedy wrócił Twój ojciec.
Przypomnij sobie co robiłeś 11. września 2001 roku.
Zapomnij dzień, gdy zabrali matkę do szpitala.
Zapomnij, że ojciec zwariował po wojnie.
Zapomnij obłęd swojego brata. Zapomnij...
bo inaczej nie da się żyć, bo zbyt ciężko dźwigać bagaż czasu codziennie. I dziś.

Nie można udać, że nic się nie stało; przejść do porządku dziennego z ranami przeszłości. Nie daje spokoju. Pamięć osobista i ta rodzinna - pokoleniowa. Wojna w Wietnamie zostaje nie tylko w szklanych oczach ojca, nie tylko we łzach matki. Zostaje w Tobie. Zamachy z 11. września nie dadzą się wymazać z pamięci. Wielkie wojny nie mniej niż kłotnie rodziców z dzieciństwa, ksztaltują człowieka tak, że nie ma już dokąd uciec. I możesz włożyć bose stopy w śnieg, i wlewać w siebie kolejną butlkę piwa na helsińskim wybrzeżu - to na nic.
I siadasz w kawiarnii z dobrą książką, popijając kawę udajesz, że czekasz na kogoś innego, że jestes inna niż myślisz. Daremne. Przypomnij sobie. Zapomnij... kim jesteś.
"Przypomnij sobie" ma bardzo dobre recenzje. To jedno z pierwszych moich spotkań ze "świeżą", współczesną literaturą fińską. I choć tak koszmarnie przygnębiająca, tak brutalnie szczera - wciąga i nie daje o sobie zapomnieć. Książka Hirvonen doskonale wpasowuje się w nurt fińskiej sztuki współczesnej, której miałam okazję zasmakować w fińskiej fotografii. To niemal ci sami młodzi Finowie, zagubieni we własnej, ale obcej, zimnej rzeczywistości. Czytam "Przypomnij sobie" i mam przed oczami twarze ze zdjęć Maarit Hohteri. Retrospekcje z dzieciństwa, to Marja Pirilä i jej cykl "Camera obscura"... A wszystko razem, to Finlandia - zimna, mroczna lecz bezzmiennie pełna magii.

Elina Hirvonen

Elina Hirvonen (ur. 1975) to fińska prezenterka i dziennikarka telewizyjna. Obecnie pracuje nad filmem dokumentalnym na temat migracji z Afryki do Europy. Pasjonatka podróży. "Przypomnij sobie", jej pierwsza powieść, była nominowana do Finlandia Prize 2005, prestiżowej nagrody literackiej. Równolegle do polskiego przekładu powstają tłumaczenia tej książki n ainne języki europejskie.

"W powieści Hirvonen przeszłość nieuchronnie wpływa na teraźniejszość, a wielka polityka - na rowni z relacjami domowymi - ksztłtuje losy bohaterów. Autorka niezwykle subtelnie opisuje więzy, od których niełatwo się uwolnić."

Zobacz inne fińskie książki