Nie odklejaj metki!

Sztuka użytkowa

Może dlatego tak bardzo rozwinęła się w Finlandii sztuka użytkowa. Iittala, Arabia, czy Marimekko – to marki, na które nie sposób nie zwrócić uwagi. Iittala króluje w fińskich domach. Bo czy istnieje takowy bez choćby jednego kubka z licznych serii projektowanych przez najlepszych fińskich artystów? To, co najbardziej chyba powszechne – to jednobarwne kubki i talerze projektu Kaja Francka. Nie wiem, czy najpiękniejsze, ale najbardziej niezwykłe w moim przekonaniu, są naczynia Klausa Haapaniemi.

Króluje wśród nich granatowy kubek z sową i tak zwanym liskiem. Choć nie lisem jest to piękne, bajkowe stworzenie, które może być długonogim ptakiem i smukłą sarną w jednym okamgnieniu. A może to uosobienie zorzy polarnej – Revontulet. Może właśnie dlatego pewnej mroźnej nocy, ujrzałam go we śnie. A może sprawiła to Taika (tytuł tej serii, pol. magia). Ale Iittala to również – a może przede wszystkim – latarenki na świece (wazony) – w zależności od rozmiarów, projektu Alvara Aalto. Któż w Finlandii nie zna tego charakterystycznego kształtu?

A ptaki pomysłu Oiva Toikka – te dla odmiany bezużyteczne ptaszyska sprzedawane za bajońskie sumy (w tej chwili niektóre blisko 6 tys. zł) – można ich nie lubić, ale nie znać, nie sposób. No i oczywiście kivi, czyli świeczniki zaprojektowane przez Heikki Orvola, sygnowane przez Marimekko.

Marimekko zasadniczo zajmuje się tekstyliami. Styl kreowany przez tą firmę jest obecny również poza nią. To ciekawe jak my – Polacy, uciekamy od czasów, które kojarzą nam się z niezbyt przyjemnymi historycznie czasami zależności od Wschodu. Finowie natomiast, stojąc na cienkiej granicy kiczu, czynią nowym to, co stare. Ubrania, pościel, zasłony – ogólnie rzecz biorąc, fiński design czerpie z lat 60. i 70-tych XX w.

Do grupy Iittala należy również Arabia, której wybitni projektanci tworzą od naczyń stołowych, po sedesy. Niezwykłą popularnością cieszą się serie Heljä Liukko-Sindstrom. W tym pingwiny i zające. Z jej kubków, ceramicznych płytek, miseczek, wyczytać można znaki fińskiej kultury, tego co w niej trwa niezmiennie od stuleci ("Rakas sauna") i tego , co niesie dzień powszedni ("Suomalaiset", /Nordic Walking/), tego, co ważne ("Pidetään yhtä" /Let’s stick together/), tego , co nas cieszy ("Talven iloa" /Winter Joy/) i tego, co najpiękniejsze w swojej prostocie ("Lumen alta" /Under the snow/.

<< poprzedni artykuł | następny artykuł >>